Wszystkim strażakom, hutnikom, kominiarzom, garncarzom i piekarzom z okazji ich święta składamy jak najserdeczniejsze życzenia.
Poniżej zaś prezentujemy fragmenty książki oraz filmu dokumentalnego, które powstały w oparciu o badania terenowe zrealizowane w ramach działalności Koła Badaczy Kultury przy Miejskim Domu Kultury w Czechowicach-Dziedzicach.
Życzymy przyjemnej lektury oraz miłego seansu…
Świętego Floriana – 4 maja
W niektórych kościołach odprawiane są msze święte w intencji strażaków z konkretnych placówek Ochotniczej Straży Pożarnej. Następuje wówczas uroczysty przemarsz w szyku ze strażnicy do kościoła. Może mu towarzyszyć orkiestra. Strażacy, umundurowani i ze sztandarem, ustawiają się w pobliżu ołtarza.
[…]
Po mszy uczestnicy wracają w tym samym szyku do remizy. Dalsze świętowanie rozpoczyna część oficjalna. W strażnicy bądź na placu przed nią odbywa się apel. Po wciągnięciu flagi na maszt, następuje przemówienie burmistrza. Akademia jest także idealną okazją na rozdanie odznaczeń, medali, awansów zawodowych, honorów, nagród, orderów, wyróżnień, dyplomów, prezentów z okazji jubileuszy, a nawet odpraw.
[…]
Następnie przychodzi czas na część nieoficjalną, mianowicie zabawę na sali w strażnicy z poczęstunkiem i okazyjnie – trunkiem (najczęściej piwem) oraz świętowanie wraz z rodzinami (przede wszystkim strażaków z małżonkami).
[…]
Niektórzy narratorzy pamiętają o odbywających się w przeszłości przejazdach umundurowanej straży, z wozami i posiadanym sprzętem, ulicami miejscowości. Kolejnym ciekawym zwyczajem związanym ze świętem Floriana było odwiedzanie zasłużonych strażaków. Koledzy w towarzystwie orkiestry przybywali do ich domów z kwiatami, życzeniami czy alkoholem. Nieliczni pamiętają, że 4 maja orkiestra, grając, przechodziła ulicami miejscowości, czasami zatrzymując się przy domach czy też blokach. Dzień ten mógł być także pretekstem do przekazania i poświęcenia nowego samochodu czy pasowania na strażaka rozpoczynających pracę w tym charakterze.
[…]
Hutnicy, podobnie jak strażacy, wybierają się na mszę świętą specjalnie im dedykowaną, w trakcie której odbywa się pochód pod figurę św. Floriana. Dawniej po mszy pracownicy walcowni z rodzinami udawali się na oficjalne spotkanie do Domu Kultury walcowni (obecnie Stara Cynkownia). Zebranie rozpoczynało się od krótkiej akademii. Rozdawane były wyróżnienia, odznaczenia, nagrody, dyplomy, prezenty jubileuszowe lub premie. Po apelu rozpoczynała się zabawa.
Źródło:
Weronika Dumin, Świętego Floriana – patrona strażaków i hutników, 4 maja, [w:] Świat naszych przodków. Tradycje wiosennego cyklu obrzędowego, oprac. Agnieszka Przybyła-Dumin, Czechowice-Dziedzice 2014.
Źródło:
Film dokumentalny: Tradycje wiosennego cyklu obrzędowego na terenie naszej gminy, reż. Dagmara Tomiczek, Czechowice-Dziedzice 2014.