28 maja MDK wspólnie z radnym miejskim Jerzym Bożkiem organizuje rajd rowerowy Szlakiem drewnianych kościołów, podczas którego nie będzie czasu, aby opowiedzieć o architekturze drewnianych budowli sakralnych naszego regionu, dlatego zapraszamy na wykład Jacka Cwetlera Drewniane kościoły na Śląsku.
Autor wykładu, w szczególny sposób przybliży dzieje kościołów, które odwiedzą uczestnicy majowego rajdu rowerowego, czyli:
Kościół św. Marcina – drewniany barokowy kościół znajdujący się w Ćwiklicach w powiecie pszczyńskim. Kościół znajduje się na Szlaku Architektury Drewnianej województwa śląskiego w pętli pszczyńskiej.
Pierwsze wzmianki o kościele położonym w tym miejscu pochodzą z 1326 roku. Obecny kościół został wzniesiony na zrębach pierwotnej świątyni, przez długi czas uważano, że stało się to na przełomie XVI i XVII wieku, ale ostatnie badania drewna pobranego z więźby ze świątyni wskazują, że pochodzi ona z lat 1464–1466. Ćwiklicka świątynia jest obok kościoła w Łaziskach, prawdopodobnie najstarszym kościołem drewnianym na Śląsku o konstrukcji zrębowej. Kościół został wybudowany w stylu gotyckim, jednak w ciągu swojej historii przeszedł wiele zmian. Został przebudowany w XVIII wieku, zaś na przełomie XIX i XX wieku, podczas prac remontowych oryginalny kształt kościoła został zdeformowany. W 2010 roku, powódź zniszczyła podwaliny i posadzkę świątyni, od tego czasu przechodzi remont.
Kościół pw. św. Klemensa Papieża w Miedźnej, powiat pszczyński, archidiecezja katowicka.
Kościół znajduje się na Szlaku Architektury Drewnianej województwa śląskiego w pętli pszczyńskiej. Kościół i Parafia w Miedźnej istnieją od co najmniej 700 lat. Pierwsza pisemna wzmianka o istnieniu Parafii Miedźna z 1326 r sporządzona została przez księdza Andrzej de Verulis z Biskupstwa Krakowskiego. Odnotował on Parafię Miedźna w wykazie parafii zobowiązanych do Świętopietrze wynoszącego 4,5 skojca. Niewątpliwym więc jest, że kościół pod wezwaniem św. Klemensa oraz parafia wtedy już istniały. Kościół rozbudowano w XVII w., powiększając nawę główną i łącząc ją z dzwonnicą stojącą dotychczas osobno, rozbudowując w ten sposób kościół z 1326 roku. Kościół orientowany, konstrukcji zrębowej z wieżą. Prezbiterium zamknięte ścianą prostą, z zakrystią od północy. Dach siodłowy pokryty gontem, nad nawą wieżyczka na sygnaturkę z latarnią. Wokół świątyni soboty osadzone na słupach z mieczowaniami, wokół wieży oszalowane. Wokół ścian prezbiterium wydatne zadaszenie gontowe. Prezbiterium przekryte pozornym sklepieniem kolebkowym o łuku segmentowym. W nawie strop płaski. Chór muzyczny drewniany osadzony na czterech słupach.
Kościół parafialny pw. św. Jana Chrzciciela – kościół parafialny w Grzawie, w gminie Miedźna, w powiece pszczyńskim.
Kościół znajduje się na Szlaku Architektury Drewnianej województwa śląskiego w pętli pszczyńskiej.
Pierwszy kościół istniał tu już prawdopodobnie w XIV wieku. Obecny wzniesiony został na początku XVI wieku. W latach 1580 – 1628 w posiadaniu protestantów, później odzyskany przez katolików i prawdopodobnie przebudowany ok. 1690 r.
Kościół drewniany o konstrukcji zrębowej, na podwalinach z kłód dębowych, orientowany, z wieżą konstrukcji słupowej od strony zachodniej. Dachy nad prezbiterium i nawą siodłowe, kryte gontem. Nad nawą barokowa, sześcioboczna wieżyczka na sygnaturkę z latarnią, kryta blachą. Wieża o ścianach pochyłych, zwieńczona dachem namiotowym, krytym blachą, przechodzącym w ośmioboczną, barokową latarnię. Na zewnątrz kościół otoczony sobotami. Ściany prezbiterium i nawy powyżej dachu sobót szalowane deskami. Od południa, w kruchcie, odrzwia z zachowanym fragmentem ostrołukowego, gotyckiego nadproża. Wnętrza nakryte płaskimi stropami. Chór muzyczny podparty na czterech słupach, nowszy niż reszta świątyni.
Kościół św. Barbary – rzymskokatolicki kościół parafialny, znajdujący się w miejscowości Góra (gmina Miedźna) w powiecie pszczyńskim.
Kościół znajduje się na Szlaku Architektury Drewnianej województwa śląskiego w pętli pszczyńskiej.
Zbudowany został jako kaplica filialna zapewne w II połowie XVI w. W latach 1580-1628 w rękach protestantów (kalwinistów). Do niewielkiej, zamkniętej wielobocznie w typie małopolskim kaplicy z oszalowanymi ścianami była niegdyś dostawiona wieża o konstrukcji słupowej, nakryta obitym blachą hełmem z latarnią. Rozbudowany w 1950 roku przez przesunięcie wieży i dodanie nawy.
Kościół św. Marcina – drewniany barokowy kościół znajdujący się w Jawiszowicach w powiecie oświęcimskim, znajdujący się na szlaku architektury drewnianej województwa małopolskiego.
Kościół parafialny św. Marcina w Jawiszowicach zbudowano w 1692 r., na miejscu spalonego wcześniejszego kościoła z 1511 r., który, jak głosi przekaz ludowy, został, prawdopodobnie przypadkowo, podpalony przez syna ówczesnego organisty.
Kościół parafialny św. Marcina jest jednonawowy, konstrukcji zrębowej, podbity gontem. Świątynia otoczona jest zamkniętymi podcieniami (sobotami).
Parafia pod wezwaniem Podwyższenia Krzyża Świętego w Starej Wsi – parafia rzymskokatolicka znajdująca się w Starej Wsi. Należy do dekanatu Wilamowice diecezji bielsko-żywieckiej.
Została po raz pierwszy wzmiankowana w spisie świętopietrza parafii dekanatu Oświęcim diecezji krakowskiej z 1326 pod nazwą Antiquo Willamowicz. Drugi kościół zaczęto wznosić w 1522 z fundacji Krzysztofa Bilbersteina-Starowiejskiego, konsekrowano go w 1530
W latach 1530–1630 właściciele wsi zostali arianami, w tym czasie w okolicznych miejscowościach zapanował również kalwinizm, jednak kościół w Starej Wsi pozostał przez ten okres katolickim.
