Wykład Jacka Cwetlera „JERZY FICOWSKI W SETNĄ ROCZNICĘ URODZIN”

Przed nami! Wykłady Data rozpoczęcia: 28.10 godz.: 18:30 Miejsce: Piwnica Muz

Jerzy Tadeusz Ficowski, urodził się 4 września 1924 roku, w Warszawie, zmarł 9 maja 2006, tamże – polski poeta, eseista, autor tekstów piosenek, prozaik, tłumacz (z języka hiszpańskiego, romskiego, rosyjskiego, niemieckiego, włoskiego, francuskiego, rumuńskiego i jidysz), żołnierz AK, ps. „Wrak” , uczestnik Powstania Warszawskiego, znawca folkloru żydowskiego i cygańskiego, badacz twórczości Brunona Schultza

Podczas II wojny światowej mieszkał ww Włochach pod Warszawą. Uczęszczał na tajne kursy, był więźniem Pawiaka(1943). W Powstaniu Warszawskim walczył jako żołnierz pułku „Baszta”, na Mokotowie. Studiował filozofię i socjologię na UW.

Debiutował w 1948 tomikiem Ołowiani żołnierze. W latach 1948–1950 wędrował razem z taborem cygańskim, był członkiem angielskiego stowarzyszenia Gypsy Lore Society. Przełożył i opublikował pieśni cygańskiej poetki Papuszy.

Był znawcą ludowej poezji żydowskiej (opublikowanej w tomie Rodzynki z migdałami, 1964), specjalizował się także w poezji i tłumaczeniach Federico Garcii Lorki. Przetłumaczył wiersze młodego Bolesława Leśmiana, z języka rosyjskiego na polski (Pochmiel ksieżycowy: wiersze rosyjskie, Czytelnik, 1987).

Zafascynowany twórczością Brunona Schulza próbował w 1942 nawiązać korespondencję z autorem. Dowiedziawszy się o śmierci Schulza, postanowił zająć się badaniem jego twórczości, a także dokumentowaniem pozostałych po nim rękopisów, listów, rysunków i innych pamiątek. Wydane przez Ficowskiego książki Regiony wielkiej herezji oraz Okolice sklepów cynamonowych do dziś pozostają fundamentalnymi pracami literaturoznawczymi i bezcennym źródłem informacji.

Od 1960 roku pisał też teksty piosenek, które zyskały popularność. Śpiewali je m.in. tacy artyści, jak: Katarzyna Bovery, Michaj Burano, Dżamble, Anna German, Kalina Jędrusik, Stanisław Jopek, Herbert Renn, Waldemar Kocoń, Stenia Kozłowska, Jolanta Kubicka, Halina Kunicka, Kwartet Warszawski, Masio Sylwester Kwiek, Maryla Lerch, Aneta Łastik, Halina Łukomska, Państwowy Zespół Ludowy Pieśni i Tańca „Mazowsze”, Jerzy Michotek, Regina Pisarek, Ewa Podleś, Jerzy Połomski, Jadwiga Prolińska, Sława Przybylska, Randia, Maryla Rodowicz, Rena Rolska, Irena Santor i Jarema Stępowski.

Na Międzynarodowym Festiwalu Piosenki w Sopocie otrzymał II nagrodę za piosenkę Woziwoda (1961) i III nagrodę za Jadą wozy kolorowe (1970), a na Krajowym Festiwalu Polskiej Piosenki w Opolu, zdobył wyróżnienie za Balladę cygańską (1963), a także nagrodę TVP(1970) za Jadą wozy kolorowe. Za ten ostatni utwór został też nagrodzony przez czytelników „Głosu Wybrzeża” (1970).

Wydano płytę z jego utworami dla najmłodszych i muzyką Władysława Słowińskiego Dom, w którym śmieszy – wiersze dla dzieci (LP, Muza SXL-1173), na której można usłyszeć: Janusza Zakrzeńskiego, Wieńczysława Glińskiego, Lecha Ordona, Mirosławę Krajewską, Włodzimierza Pressa, Ewę Żukowską.

Jego najstarsza twórczość powstawała pod wpływem wierszy Juliana Tuwima, później jednak nawiązywał do awangardy okresu międzywojennego, groteski i elementów świata fantastycznej baśni. Następnie w jego poezji wyraźniejsze stały się refleksyjne wątki moralno-społeczne.

W 1977 dostał nagrodę polskiego Pen Clubu. Gdy w 1975 podpisał list 59, został objęty zakazem druku do 1980. Członek KOR i KSS „KOR”. Był członkiem Stowarzyszenia Pisarzy Polskich.

W 2005 roku został uhonorowany Nagrodą specjalną „Literatury na Świecie” za całokształt dorobku translatorskiego[9].

Pochowany w Alei Zasłużonych na Cmentarzu Wojskowym na Powązkach w Warszawie (kwatera A29-tuje-15).

W 1974 powstał film dokumentalny „Papusza”, w reżyserii Mai Wójcik oraz Ryszarda Wójcika. Realizatorzy filmu opisali obyczaje i życie społeczności cygańskiej. Bohaterami filmu byli Papusza oraz Jerzy Ficowski. W 1998 Paweł Woltan zrealizował dokumentalny film biograficzny – Amulety i definicje, czyli Szkic do portretu Jerzego Ficowskiego.

W 2013 Krzysztof Krauze i Joanna Kos-Krauze zrealizowali film Papusza, w którym rolę Jerzego Ficowskiego grał Antoni Pawlicki

Wstęp wolny